Niet-medicamenteuze interventies voor moeilijk verstaanbaar gedrag van volwassenen met een verstandelijke beperking: een meta-analyse

Samenvatting

Als onderdeel van IBIS hebben we eerst bekeken wat er al bekend is over behandelingen zonder medicatie van moeilijk verstaanbaar gedrag bij mensen met een verstandelijke beperking. Er zijn heel veel van dat soort behandelingen. Of deze behandelingen goed werken is helaas onduidelijk. Wij hebben daarom naar alle onderzoeken gekeken die gedaan zijn naar het effect van behandelingen zonder dat je medicijnen geeft. We hebben de gegevens uit die onderzoeken opnieuw geanalyseerd door ze samen te voegen. Daaruit bleek dat behandelingen zonder medicijnen langdurig effectief zijn in het verminderen van moeilijk verstaanbaar gedrag. Vooral behandelingen die gedragstherapie en mindfulness combineren blijken effectief. We kunnen concluderen dat behandelingen zonder medicijnen werken in het verminderen van moeilijk verstaanbaar gedrag van volwassenen met een verstandelijke beperking. Meer en groter onderzoek is nodig om aan te tonen of specifieke behandelingen effectief zijn.

Achtergrond

Niet-medicamenteuze interventies worden als eerste stap aangeraden in verschillende richtlijnen voor de behandeling van moeilijk verstaanbaar gedrag van volwassenen met een verstandelijke beperking. Het bewijs voor de effectiviteit van niet-medicamenteuze interventies voor het behandelen van moeilijk verstaanbaar gedrag is echter onduidelijk. Daarom onderzochten we in deze meta-analyse of niet-medicamenteuze interventies effectief zijn in het verminderen van moeilijk verstaanbaar gedrag van volwassenen met een verstandelijke beperking. Daarnaast onderzochten we de langetermijneffecten van de interventies en verschillen in effectiviteit tussen de interventies. Tot slot controleerden we of effecten werden beïnvloed door verschillen in studie design (gerandomiseerde gecontroleerde versus niet-gerandomiseerde gecontroleerde designs).

Methode

We gebruikten de elektronische databases MEDLINE, Eric, PsycInfo en Cinahl om studies te vinden. Studies met een experimenteel of quasi-experimenteel design werden geïncludeerd. We voerden een random-effect meta-analyse uit en verschillende subgroep analyses.

Resultaten

Het random-effect model liet een algeheel significant middelgroot effect zien (d =.573, p < .001, CI [0.352, 0.795]) van niet-medicamenteuze interventies bij volwassenen met een verstandelijke beperking. Dit effect bleef op de lange termijn staan. Daarnaast waren gedragstherapeutische interventies met mindfulness effectiever dan andere interventies. Verder werden er geen verschillen in effectgroottes gevonden in studie design.

Conclusie

Niet-medicamenteuze interventies lijken middelgroot effectief te zijn op de korte- en lange termijn in het verminderen van moeilijk verstaanbaar gedrag van volwassenen met een verstandelijke beperking.

Dit stuk betreft een Nederlandse samenvatting van:

Bruinsma, E., Van den Hoofdakker, B.J., Groenman, A.P., Hoekstra, P.J., De Kuijper, G.M., Klaver, M. & De Bildt, A.A. (2020). Non-pharmacological interventions for challenging behaviours of adults with intellectual disabilities: A meta-analysis. Journal of Intellectual Disability Research, 64, 561-578.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7384078/